Bir bebeğin hayatının ilk bin günü, ana rahmine düşmesinden itibaren iki yaşına kadarki süreci kapsar ve bu dönem, gelecekteki sağlık durumunu önemli ölçüde etkileyebilir. Yapılan araştırmalar, şeker tüketiminin kısıtlanmasının, sonraki yıllarda pek çok sağlık sorununun önlenmesine yardımcı olduğunu göstermektedir.
İngiltere’de gerçekleştirilen bir çalışmada, şekerin karneye bağlı satışının sona ermesinin ardından şeker tüketimindeki artışın etkileri detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Bu araştırmaya göre, bebeklik döneminde şeker alımının sınırlanmasının, tip 2 diyabet riskini %35, yüksek tansiyon riskini ise %20 oranında azalttığı tespit edilmiştir. Uzmanlar, bir bebeğin iki yaşına kadar olan döneminin, genel sağlık durumu üzerinde belirleyici bir rol oynadığını ifade etmektedirler. Ayrıca, yaşam boyu sürecek şeker alışkanlıklarının bu dönemde şekillendiği düşünülmektedir.
İkinci Dünya Savaşı’nın ardından İngiltere’de gıdalara uygulanan karne sistemi Eylül 1953’te sona ermiştir. Bu dönemde, ortalama şeker tüketimi yaklaşık 41 gramdan (10 şeker küpü) 80 grama (20 şeker küpü) yükselmiştir. Araştırmacılar, İngiltere’deki genetik veritabanı Biobank verilerinden yararlanarak, 1951-1956 yılları arasında doğmuş ve sağlıkları düzenli olarak izlenen 60 bin kişiyi incelemişlerdir. Güney California Üniversitesi ekibi tarafından yapılan analiz, şeker tüketiminin sınırlı olduğu bebeklerde obezite riskinin %30 azaldığını göstermektedir.
Ayrıca, yaşla birlikte tip 2 diyabet ve yüksek tansiyon riskinin arttığı gözlemlenmiş, ancak bu artışın, annelerinin şeker karnesinin sona erdiği dönemde hamile kaldığı bebeklerde daha hızlı gerçekleştiği bulunmuştur. Science dergisinde yayımlanan çalışmanın sonuçlarına göre, erken çocukluk döneminde şeker karnesi olan bireylerde tip 2 diyabet ortalama dört yıl, yüksek tansiyon ise iki yıl sonra ortaya çıkmaktadır. Şeker karnesi döneminde hamile kalan bebeklerde tip 2 diyabet riski %35, yüksek tansiyon riski ise %20 oranında daha düşük bulunmuştur.
Gebelik Döneminde Annenin Diyetinin Önemi
Gebelik dönemindeki annenin beslenme alışkanlıkları da bebeğin sağlığı üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Şeker karnesi döneminde doğan ve sonrasında katı yiyeceklere geçen bebeklerin genel sağlık durumunun daha iyi olduğu gözlemlenmiştir. Ekipten araştırmacı Tadeja Gracner, erken dönemde şekere maruz kalmanın yaşam boyu metabolizma ve vücudun besinlere tepkisi üzerinde etkili olabileceğini belirtmiştir. Ayrıca, erken yaşta şeker tüketiminin, ömür boyu sürecek bir tatlı tercihine yol açabileceğini de eklemiştir.
Gracner, “Doğum günü pastası, şeker veya kurabiye gibi ikramların ölçülü bir şekilde tüketilebileceğini” ifade ederek, erken dönemde şekerin azaltılmasının çocuklara “hayata daha iyi bir başlangıç sağlamak” açısından kritik bir öneme sahip olduğunu vurgulamıştır. Ancak, şekerden kaçınmanın “çok zor” olduğunu, çünkü bebek ve çocuk yiyeceklerinde bile şekerin yaygın olarak bulunduğunu kabul etmiştir.
* Gıda konusunda çalışan bazı sivil toplum kuruluşları, İngiltere’de bebekler için pazarlanan gıdaların fazla miktarda şeker içerdiği konusunda aileleri uyarmaktadır.
* Ailelere, çocuklarına brokoli veya ıspanak gibi daha az tatlı sebzeleri sunmaları önerilmektedir; bu sayede çocukların farklı tatlara alışması sağlanabilir.
Çalışmada, ülke genelinde şeker tüketiminin iki katına çıkmasının etkileri incelenmiş olsa da, bireylerin diyetlerinin tek tek izlenmediği için kesin sonuçlar elde edilememiştir. Kings College London’dan beslenme bilimleri öğretim üyesi Dr. Katie Dalrymple, çalışmanın erken yaşam dönemindeki bazı kritik anların gelecekteki sağlık üzerindeki etkilerini anlamamıza yardımcı olduğunu belirtmiştir. Oxford Brookes Üniversitesi’nde beslenme öğretim görevlisi olan Jerusa Brignardello ise, araştırmanın sonuçlarının “anne adayları ve erken çocukluk dönemindeki ebeveynler için bir uyarı niteliğinde” olduğunu vurgulamıştır.
http://dlvr.it/TFxk7Y
