İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ni Azerbaycan’ın diğer bölgelerine bağlayacak olan Zengezur Koridoru projesine ilişkin yaptığı açıklamada, İran’ın komşu ülkelerinin sınırlarında meydana gelebilecek herhangi bir değişikliğin kendileri için kesin bir kırmızı çizgi olduğunu vurguladı. Bu tür değişikliklerin “tümüyle kabul edilemez” olduğunu belirtti. Arakçi’nin bu açıklamaları, Rusya’nın Azerbaycan ve Ermenistan arasında bir barış anlaşması sağlanması ve karadan bir koridor açılması yönündeki çalışmalara “iletişimin açık tutulmasından” yana olduğunu ifade etmesinin ardından geldi.
Arakçi, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı İngilizce açıklamada, “Bölgesel barış, güvenlik ve istikrar yalnızca bir tercih değil, aynı zamanda milli güvenliğimizin temel direğidir. Kuzeyden, Güneyden, Doğudan, Batıdan komşularımızın toprak bütünlüğüne veya sınırların yeniden çizilmesine yönelik herhangi bir tehdit kesinlikle kabul edilemez ve bu, İran için bir kırmızı çizgidir” ifadelerini kullandı.
İran, son dönemlerde Rus yetkililerinin açıklamalarını Moskova’nın Zengezur Koridoru için Azerbaycan’a destek verdiği şeklinde yorumlayarak, Kafkaslar’da “jeopolitik değişiklikler” istemediğini ve bu projeye karşı çıktığını belirtmekte. Tahran, bu koridorun Ermenistan’a doğrudan kara erişimini kesebileceğinden endişe ediyor.
BBC İzleme Servisine göre, İran Dışişleri Bakanlığı, 2 Eylül’de bakanlıktan üst düzey bir yetkilinin Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Aleksey Dedov ile bir araya gelerek İran’ın Kafkasya’daki “jeopolitik değişikliklere” karşı tutumunu yinelediğini açıkladı. Açıklamada, İran’ın bölgedeki tüm ülkelerin “bölge ülkeleri arasında işbirliği geliştirmeye yardımcı olmaya” çalıştığı ve “çıkarlara ve meşru endişelere dikkat etmeyi” vurguladığı kaydedildi.
Bu görüşmelerde, İran, Rusya ve Azerbaycan dışişleri bakanlarının yakın zamanda yapacakları toplantının yanı sıra “3+3 danışma mekanizmasının” gelecek toplantısının da ele alındığı belirtiliyor. “3+3 platformu”, Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan’ın yanı sıra komşuları İran, Rusya ve Türkiye’yi de kapsamaktadır. Ancak bu formatta yalnızca iki toplantı yapılmış ve Gürcistan, bu toplantılara katılmayı reddetmiştir.
Türkiye, Zengezur Koridoru projesini desteklemekte ve Cumhurbaşkanı Erdoğan son açıklamasında, “Zengezur Koridoru özellikle Azerbaycan, Ermenistan ve İran için herkesin çıkarına olacak stratejik bir koridordur. Bu koridor devreye girdiği anda İran ve Azerbaycan rahatlayacak. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev için bu koridor çok önemli. İnşallah oradaki raylı sistem devreye girdiği anda Azerbaycan büyük ölçüde rahatlayacak” ifadelerini kullanmıştır.
Öte yandan, Ermenistan, kontrolünü artıracak olan “Barış Koridoru” adını verdiği alternatif bir proje sunmaktadır. Bu girişim, Hazar Denizi’ni Akdeniz ve Basra Körfezi’ne bağlayarak Ermenistan, Türkiye, Azerbaycan, İran ve Gürcistan arasında ticaret, enerji ve insan akışını kolaylaştıracak önemli ulaşım ve iletişim altyapısı yatırımları öngörmektedir. Ermenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Vahan Kostanyan, Haziran ayında yaptığı açıklamada, İran’ın “Barış Koridoru” projesini desteklediğini belirtmiştir.
* Putin: Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki barış anlaşması için bir şeyler yapabilirsek çok mutlu oluruz
* Zengezur Koridoru: İran projeye neden karşı çıkıyor?
http://dlvr.it/TCv6p9