Gübre,
Hayvan gübresi,
Tezek.
Zebil,
Arapça, Zebîl, زبيل .
Pislik.
Gübre.
İçerisinde bir veya birkaç bitki besin maddesini bir arada bulunduran maddelere gübre denir. Hayvan gübresinde, bitki gelişimi için önemli olan tüm besin maddeleri vardır.
Gübreler yapılarına göre işletme gübreleri ve ticari gübreler olmak üzere iki gruba ayrılır.
İşletme gübreleri;
Hayvan gübresi, Yeşil gübre, Çiftlik gübresi, Kemik unu, Kan tozu, Boynuz ve tırnak tozu gibi çeşitleri vardır. Ancak işletme gübrelerinin içerisinde en çok Hayvan gübresi kullanılır.
Ahır gübresi, yanmış (çürütülmüş) gübredir. Ahır hayvanlarının katı dışkıları ile yataklıklarının (saman, ot gibi) artıklarından oluşan karışıma ahır gübresi denir.
Çiftlik gübresinin yapısı, hayvanın yaşı, cinsi, beslenme durumu ve yataklık olarak kullanılan materyalin cinsine bağlı olarak değişir.
İşletme gübrelerinden biride yeşil gübredir. Yeşil gübre baklagil cinsi bitkilerden seçilir. Baklagiller havanın azotundan yararlanarak köklerinde azot depolayan ve toprağın azotça zenginleşmesini sağlayan bitkilerdir.
Çiftlik gübresinin bulunamadığı durumlarda toprağa organik madde kazandırmanın diğer bir yöntemi de yeşil gübrelemedir.
Yeşil gübre bitkileri fiğ, üçgül, yabani bezelye gibi bitkiler olup sonbaharda ekilir ve ilkbaharda çiçeklenmeden önce biçilerek toprağa karıştırılır.
Ticari Gübreler;
Bileşiminde azot, fosfor ve potasyum gibi bitki besin maddelerinden birini veya birkaçını bir arada bulunduran ve ticaret amacı ile pazarlanan gübrelere ticari gübre denilmektedir. Halk arasında suni gübre veya kimyevi gübre olarak adlandırılan bu gübrelerin değeri doğrudan doğruya bünyelerindeki besin maddesi miktarı ile ölçülmektedir.
Gübreler içerisinde en sık ticari gübre kullanımı yaygındır. Gübre bayilerinde satılan ticari gübrelerin bileşimlerinde bir veya birden fazla bitki besin maddesini bir arada bulundurur. İşletme gübrelerinden farklı olarak suda kolayca çözünürler.
Ticari gübreler 4 ana gruba ayrılılar.
- Azotlu,
- Fosforlu,
- Potasyumlu
- Kompoze, (Kompoze gübreler birden daha fazla bitki besin maddesini bir arada bulunduran gübrelerdir)
