Carlos Juan Finlay,Sarıhumma,
Karakusmuk.
sarıhumma virüsünü testler sonucu bulan ancak teorisi ancak 20 yıl sonra kabul edilen Kübalı bilim adamıdır. Carlos Juan Finlay kimdir? 3 Aralık 1833 - 20 Ağustos 1915 tarihleri arasında yaşamış Kübalı büyük doktor Carlos Juan Finlay sarı hummanın sivrisineklerden insanlara bulaştığını keşfeden kişidir. Bu buluşuna dair deneylerin sonuçlarını 1886 yılında yayınlamış olsa da bulguları 20 yıl boyunca görmezden gelinmiştir. Philedelphia Jefferson Medical College'dan 1855'te mezun olan Carlos Juan Finlay Küba'ya dönmüş ve burada Matanzas ve Havana'da doktorluk yapmıştır. 1865 yılında Havana'daki Bilim Akademisi'ne teslim ettiği tezde Dr. Finlay sarıhummanın sivrisinekler tarafından insanlara bulaştırılabileceğini, hasta birini ısırmış bir sivrisineğin sağlıklı birini ısırması yoluyla hastalığı yaybileceğini belirtmiştir. 1879'da Küba hükümeti tarafından Kuzey Amerika'da sarıhummayı incelemiştir. Dr. Finlay'in 19 yıl kabul görmeyen teorisi 1900'lü yıllarda Amerika'nın Küba'yı işgali sırasında görevde olan tıp komisyonunun başındaki Dr. Walter Reed, Havana'ya hastalığı incelemek için gitti. Başlarda Dr. Finlay'in araştırmalarının saçma olduğunu düşünen araştırmacılar tüm deneylerin sonuçsuz kalması sebebiyle Dr. Finlay'in teorilerine yöneldi. Dr. Reed'in raporu üzerine sarıhummanın sadece 3 gün içerisinde yayılabileceği ortaya konuldu ve Dr. Finlay'in teorilerinin gerçekliği gün yüzüne çıktı. Ancak Dr. Reed raporlarından Dr. Finlay'den hiç bahsetmemişti. Dr. Finlay öldükten ancak 39 yıl sonra Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi hak ettiği değeri verdi. Doodle bugün Carlos Juan Finlay'in 180'inci doğum günü için özel bir doodle hazırladı ve insanlığa büyük fayda sağlayan büyük doktoru anasayfasına taşıdı.
Küba'lı ünlü doktor ve bilim adamı Carlos Juan Finlay, aynı zamanda kara kusmuk diye de adlandırılan sarıhummanın belli bir dişi sivrisinek tarafından bulaştırıldığını ortaya çıkardı. Bunun yanı sıra hastalığı önleyecek bir aşıyı da buldu. Dünyanın bunun farkına varması yirmi yıl sürdü.
SİVRİSİNEK ARAŞTIRMASI İLK KEZ CARLOS JUAN FINLAY'DEN GELDİ
Carlos Juan Finlay 1883 yılında Puerto Príncipe'de doğmuştur. 1915 yılında ise Küba'da hayata veda etmiştir. İskoç bir doktor ve Fransız bir kadının 7 çocuğundan biriydi.
Ünlü bilim insanı sivri sinek ile sıtma arasındaki ilişkiyi bulan kişidir.
1853 yılında katıldığı Jefferson Medical College'den 1855'te mezun oldu. Ünlü Kübalı doktor ve bilim adamı Carlos J. Finlay kendisini hep şiddetli tıbbi tartışmaların içinde buldu.
1881'de, Kübalı doktor Carlos Finlay aynı zamanda kara kusmuk diye de adlandırılan sarıhummanın belli bir dişi sivrisinek tarafından bulaştırıldığını ortaya çıkardı. Bunun yanı sıra hastalığı önleyecek bir aşıyı da buldu.
Carlos Juan Finlay, sıtmayla sivrisinek arasındaki ilişkiyi sezip kanıtlayan bilim adamıdır.
Carlos Juan Finlay 3 Aralık 1833 ile 19 Ağustos 1915 yılları arasında yaşamını sürmüş Kübalı bir bilim adamıdır.Ünlü bilim adamının tanınması metaxénica teorisi ile dünya genelinde tanınmıştır.
Metaxénica Teorisi sivrisinekler tarafından hastalığın bulaşıcı olduğunu ve Sarı humma virüsunu kanıtlamıştır.
Sarıhumma hastalığı: Sarıhumma Grip benzeri bir tablodan, ağır karaciğer hastalığı ve kanamalı ateşe kadar geniş bir hastalık tablosuna yol açan akut viral bir hastalıktır.
Carlos Juan Finlay tetanoz ve kolera hastalığı aşılarınada büyük katkısı olmuştur.
