Somoni,
Somoni, Tacikistan devletinin Ruble'yi bırakarak geçtiği para birimi. Adını ilk kez Tacik devletini kuran İsmail Samanî'den alır.
Ülke 1991 yılında bağımsız olduktan sonra Ruble'yi kullanmaya devam etti. Ancak 30 Ekim 2000'de Ruble'yi bırakma kararı alındı ve Somoni'ye geçildi.
Tacikistan, ( Tocikiston),
Orta Asya’da yer alan bir devlet. Doğuda Çin, güneyde Afganistan, batı ve kuzeyde Özbekistan ve Kırgızistan’la çevrili Tacikistan toprakları Asya’nın dağlık iç kesimlerinde yer alır.
Para birimi Somoni, Ruble. Başkenti, Duşanbe,
Diğer önemli şehirleri, Hocent, Kul'ab, Novabad.
Resmi dil, Tacikçe, Özbekçe, Rusça.
Tacikistan topraklarının büyük bölümü dağlarla kaplıdır. Toprakların yarısından fazlasının yüksekliği 3000 metreden fazladır. Kuzeyde Tanrı Dağlarının batı uzantıları, orta kesimde aynı dağların güney uzantıları, güneydoğuda ise Pamir-Alay dağ silsilesinin buzullarla kaplı dorukları yer alır. Güneydeki dağlar arasında geniş vadiler bulunur. Topraklarının tamamı zelzele kuşağında yer aldığından, ülkede sık sık zelzele olur.
Ülkedeki göller Pamir bölgesinde toplanmış olup sayıları çok azdır. Göllerin en büyüğü denizden 3960 m yükseklikte yer alan Karakul Gölüdür. Dağlardan kaynaklanan sular Sır Derya ve Amu Derya nehirlerinin kollarını meydana getirir. Amu Derya (Ceyhun), cumhuriyetin güney sınırının büyük bölümünü çizer. Diğer önemli akarsu cumhuriyetin orta kesiminden geçen Zerefşan Irmağıdır.
Ülkedeki göller Pamir bölgesinde toplanmış olup sayıları çok azdır. Göllerin en büyüğü denizden 3960 m yükseklikte yer alan Karakul Gölüdür. Dağlardan kaynaklanan sular Sır Derya ve Amu Derya nehirlerinin kollarını meydana getirir. Amu Derya (Ceyhun), cumhuriyetin güney sınırının büyük bölümünü çizer. Diğer önemli akarsu cumhuriyetin orta kesiminden geçen Zerefşan Irmağıdır.
İran kökenli bir halk olan Tacikler, milattan önce sırasıyla Perslerin, Büyük İskender’ in ve onun ardından kurulan devletlerin hakimiyetleri altında kaldılar. Tacikler 15. asırdan 18. asrın ortalarına kadar Buhara Hanlığının hakimiyeti altında yaşadılar. Daha sonra Ceyhun Irmağının güneyinde ve güneybatısındaki toprakları ele geçiren Afganlar, Taciklere hakimiyetlerini kabul ettirdiler. Tacik topraklarının büyük bölümü 1860’lı yıllarda Rusların eline geçti. Buhara Hanlığı ise 1868’de Rusya’nın hakimiyetini kabul etti.Rusya’daki 1917 Ekim Devriminden sonraTaciklerin yaşadığı toprakların bir bölümü 1918 Nisan’ında kurulan Türkistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlandı. Bugünkü Tacikistan topraklarının böyük bölümünü içine alan Buhara Hanlığında 23 Ağustos 1920’de yönetime el koyan devrimciler, Ekim ayında Buhara Sovyet Halk Cumhuriyetini kurdular. Devrimciler 1921 başlarında Duşanbe ve Kulyab’ı ele geçirdiler. Yeni yönetime karşı ayaklanan halk, kanlı bir şekilde bastırıldıysa da ayaklanmacılar İbrahim Bek idaresinde mücadelelerine 1931’e kadar Doğu Buhara’da devam ettiler.
Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti ile 1924’te Türkistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlı Tacik toprakları birleştirilerek Tacikistan Özerk Cumhuriyeti kuruldu. İdari olarak Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlıydı. 1929’da Sovyetler Birliğini meydana getiren 15 cumhuriyetten biri haline getirildi.
Sovyetler Birliğinde 1989’da başlayan reformlar Tacikistan’da da köklü değişikliklere sebep oldu. İlk çok partili seçimler yapıldı. Ülke yeni bir siyasi ve ekonomik döneme girdi. Tacikistan 1991’de bağımsızlığını ilan etti ve aynı sene Bağımsız Devletler Topluluğuna katıldı.
Buhara Sovyet Halk Cumhuriyeti ile 1924’te Türkistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlı Tacik toprakları birleştirilerek Tacikistan Özerk Cumhuriyeti kuruldu. İdari olarak Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetine bağlıydı. 1929’da Sovyetler Birliğini meydana getiren 15 cumhuriyetten biri haline getirildi.
Sovyetler Birliğinde 1989’da başlayan reformlar Tacikistan’da da köklü değişikliklere sebep oldu. İlk çok partili seçimler yapıldı. Ülke yeni bir siyasi ve ekonomik döneme girdi. Tacikistan 1991’de bağımsızlığını ilan etti ve aynı sene Bağımsız Devletler Topluluğuna katıldı.
20. yüzyılın başında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği kurulduktan sonra bu birliğin uzantısı olan Tacik Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti varlığını sürdürmüştür. Devlet başkanı Emomali Rahmon'dur.
