Karmatilik, (Qarāmith).
Adını kurucusu Hamdan Karmat'tan alan, toplumsal ekonomik temele dayalı Batınî bir tarikattır. Şiilik İsmailîlik mezhebinin Fatımiler'in imamlığını kabul etmeyen koludur. 890'de Kufa'da İsmailîliğin el-Savad (bugünkü Güney Irak) bölgesi temsilcisi Hamdan Karmat daha sonra Karmatilik olacak ilk örgütlenme olmuştur.
899'da Ubeydullah'ın kendisini imam - halife ilan ederek Fatımi hanedanını kurduğunda İsmailîliğin çoğunluğu kabul etmiştir. Fakat Hamdan Karmat ve taraftarları bunu kabul etmeyerek isyan etmiştir.
Karmatîlik, 10. yüzyılın başlarına kadar el-Savad ve Suriye'ye yayılmış ve 903'de Şam'ı kuşatmıştır. Ancak 907'de Abbasiler tarafından bastırılmıştır. Bahreyn'de ise "Müminiyye" kentini inşa ederek 930'de Mekke'ye saldırarak Kâbe'nin beyaz taşını alıp dönmüş ve 11. yüzyıla kadar bağımsızlığını kormuştur.
Karmatîler, Kuran'ı ve hadisleri kurdukları düzene göre yorumlayıp Müslümanlığın gönül arılığından başka bir şey olmadığı, cennet ve cehennemin dünyada bulunduğu görüşünü savunuyorlardı. Bu da, dinsel yükümlülükleri ve yasakları büyük ölçüde azaltıyordu. Ekonomide mülkiyet ortaklığını uygulayan Karmatîler, akşam yemeklerini kadınlı-erkekli toplantılarda ortak kazandan yiyorlar. İsmailililk Soy ağacı;
| C. Sadık | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İsmail | M. Kâzım | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Muhammed | Ali Rıza | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| İsmaililik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Karmatilik | Fatımiler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dürzilik | Nizarilik | Mustalilik | |||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Alamut | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynakça; http://tr.wikipedia.org
