Lama, (Lama glama).
Geviş getirenlerden, Güney Amerika'nın dağlık bölgelerinde yaşayan, yük hayvanı olarak kullanılan, karadan aka kadar türlü renklerde olabilen, tüyleri uzun, boyu yüksek ve boynu uzun hayvan (Lama). Çift parmaklılar (Artiodactyla) takımının, devegiller (Camelidae) familyasından, deveden daha küçük, hörgücü olmayan, bazı bölgelerde yük hayvanı olarak kullanılan, karadan beyaza kadar çeşitli renklerde olabilen, uzun tüylü, Güney Amerika'da yaşayan bir tür hayvandır..
İnkalar zamanından beri insanlar, hayvanın etini yer, yünü sayesinde ısınır, derisiyle kendine ayakkabı yapar, mum yapımında kullandığı yağıyla aydınlanırlar. Lama'nın tüyleri bükülerek ip haline getirilirek çeşitli amaçlarla kullanılır. Hayvanın dışkısı kurutularak yakıt olarak kullanılır . Lamaların, yalnız erkeği üç yaşından itibaren yük hayvanı olarak kullanılır.
Hayvan şubat veya mart aylarında tek yavru yapar ve sütü ancak bu yavruya yettiğinden insanlar tarafından alınmaz. Çiftçiler hayvanın sırtına ancak hafif yükler yüklerler, yününü kumaş dokumakta kullanır, fakat dövüp keçe haline getirmezler. Eti yenilir. Lamanın eti şerit şerit keserlir ve güneşte kurutarak tüketilir. İnkalar, dinsel törenlerde en değerli kurbanlık hayvan olarak yalnız erkek lama keserler. Dişi lamaları öldürmek yasaktır. Her Tanrıya ayrı bir lama çeşidi kurban ederlerdi. Mesela İnkaların en kudretli Tanrısı Virakoça'ya kahverengi bir lama kurban edilir. Krallık otoritesinin sembolü beyaz lamalar Güneş Tanrısına kurban edilir. Karışık renkli hayvanlar ise, gökyüzündeki bulutları temsil ettikleri düşüncesiyle, Gök gürültüsü Tanrısına armağan edilir.
Eski çağlarda devenin bu akrabasının evcilleştirildiği tek ülke Peru İmparatorluğudur. 16. Yüzyılda İspanyollar Peru'ya geldiklerinde, İnka'lar lama'yı iki bin yılı aşkın zamandır kullanmışlar. İspanyollar hayvana Peruluların koyunu gözüyle bakmışlardır.
Lama, Güney Amerika'nın dört devemsi geviş getiren hayvanının en kuvvetlisi ve en irisidir. Yetişkin bir erkek, omuz hizasında yaklaşık olarak 120 santim boyundadır. Tüylerinin rengi kahverengi veya siyahımsı ile beyaz arasında oynar. Başı, boynu ve bacakları kısa tüylerle kaplıdır, buna karşılık vücudu, ele ipek gibi yumuşak gelen daha uzun tüylerin altında kaybolmuş gibidir.
Kuvveti, iriliği, en sarp yerlerde bile emniyetle yürümesi ve soyunun bolluğu, lama'nın dün olduğu gibi, bugün de mükemmel bir yük hayvanı olmasını sağlar. Maden cevherini dağlardan su yollarına ve deniz kıyısına nakletmekte kullanıldığı yerlerde özellikle değerlidir. Bu hayvanlar en çetin arazide bile günde 20-25 kilometre yol alabilirler. Lama'lar iriliklerine göre, 30-35 kilo ile 100 kilo arasında oynayan yükler taşıyabilirler. Yük, lama'nın tüylerinden örülen ve yine lama ipleriyle bağlı torbaların içinde taşınır. Sırtındaki yükü fazla bulursa, inatçı hayvan derhal yere çöker ve dövülmesi pahasına kıpırdamaz. Ayrıca kızınca tükürdüğü de rivayet edilir.
