Bir topluluğun ya da bir bireyin atası ya da koruyucusu olarak kabul edilen hayvan...

Totem, (Fr. totem).  

Ongun,

İlkel toplumlarda topluluğun ondan türediği sanılan ve kutsal sayılan hayvan, ağaç, rüzgâr vb. herhangi bir doğal nesne, ongun.

Bir insan topluluğunun ya da tek bir kişinin gizemsel ve büyüsel duygularla bağlı bulunduğu hayvan, bitki, doğasal olay ya da cansız bir nesne.

Bireyin ya da bir grubun eski çağlarda boy göstermeye başladığı kendini koruduğuna inanılan; mistik, büyüsel duygularla bağlı bulunduğu hayvan, eşya, herhangi bir madde ve görülmeyene duyulan inanç.

"Yeryüzünde tanrılardan önce tabular vardı; korkulan, dokunulmayan, sakı­nılan, yıkılmaz sanılan tabular. Za­manla yeryüzü değişti, tanrılar tekleşti, ama tabular inatla direndiler zama­nın akışına ve tanrılaştılar zamanla" diyor, Sigmund Freud.

Totem, bazen korkulan bir hayvan, bazen fırtına gibi doğal bir güç olabiliyor ve kabilenin korunup kol­lanmasını üstleniyor. Aynı toteme tapan kabi­le üyeleri kandaş sayılıyor ve taptıkları toteme karşı korkuyla karışık bir saygı besliyorlar. Tote­me itaat ödüllendirilirken, tabuya isyan en sert şekilde cezalandırılıyor. Klanlarda bir hayvan, bir bitki veya bir cisim klan’ ın atası durumunda olup, kutsal sayılır ve adına “totem” denir. Bütün klan mensupları o totemden türedikleri kanaatindedirler. 

Totemlerin taştan veya tahta parçalarından yapılır ki , buna “şuringa” adı verilir. Kurt, tavşan vb. herhangi bir bitki ve mesela bir taş parçası, yağmur, deniz vb. totem olabilir. Onu ata sayanlar kendilerini birbirleri ile akraba bilirler, toteme ait klan’ ın adını taşırlar. O toteme ait törenlere katılırlar, bir klan’ ın üyeleri arasında evlenme yasaktır. Çünkü birbirlerini kardeş kabul ederler. Halbuki diğer totemler, kendilerince kutsal olmadığı için başka klan mensupları ile evlenmek mümkündür. Bir görüşe göre “exogamie”( dışardan evlenme) nin sebebi budur. Eski Türk örf ve gelenekleri arasında kısaca açıkladığımız özelliklerine uygun görünen bazı inanış ve davranışlar dikkati çekmektedir. Türk ailesinde dışardan evlenme esastır. Türkler kurdu ata saymışlardır. Bu nokta Göktürk' lerin menşei bahsinde Çin kaynaklarında kesinlikle belirtilmiştir. Ayrıca geçen yüzyılın ikinci yarısında Asya Türk zümrelerinden Altaylılar ve Yakutlarda tespit edilen, baba ve anayı temsil eden mahiyetteki semboller (put, idol) totemcilikteki şuringa’ ları hatırlatır. Eski Türklerin bu klan dini ile ilgileri olabileceği bazı Araştırmacılar tarafından belirtilmektedir.