Şostakoviç,
Dmitriy Şostakoviç (12 Eylül 1906 – ö. 9 Ağustos 1975), SSCB döneminin ünlü bestecisi ve virtüözüdür.
SSCB Yüksek Sovyet Milletvekili, Lenin Nişanı sahibidir. 20. yüzyılın en önemli senfonilerini yazan besteci film müziği, şarkı, caz dahil olmak üzere pekçok türde eserler vermiştir.
St. Petersburg'da doğdu. Bestecinin büyükbabası Polonyalı veteriner Pyotr Şostakoviç idi. 1830 Polonya Ayaklanması'na katılmıştı. Aile daha sonra Ruslaştı. Babası Dmitriy Boleslavoviç Şostakoviç, Mendeleyev ile birlikte çalışan ünlü bir kimyacıydı.
Annesi Sofya Vasilyeva ise bir piyanistti. Dmitriy Şostakoviç piyano derslerine dokuz yaşındayken başladı. İlk öğretmeni annesi olmuştu. Bundan sonra profesyonel öğretmenlerden dersler almaya başladı. İlk bestesi olan Devrim Kurbanlarının Anısına Cenaze Marşı'nı bu dönemde yaptı. 1919 yılında, henüz 13 yaşındayken ülkenin en iyi müzik akademisi olarak gösterilen Petrograd Konservatuarı'na başladı. Zor şartlar altında eğitimine devam ederken zaman zaman öğretmeni Leonid Nikolayev'in evinde derslere devam etti. Ailenin maddi sorunları oluşmaya başladı. 1922 yılının başlarında babası kötü beslenmeden dolayı zatüreden öldü.
Sofya Vasilevna üç çocuğu ile ortada kaldı. Ancak eğitimine Alexander Glazunov'un desteğiyle devam etti. Piyanolarını sattılar fakat yeterli olmadığı için ablası Marya ile birlikte çalışmaya başladı. İlk işi bir sinemada piyano çalmaktı. Bu besteci kimliğine büyük katkı sağladı ve doğaçlama yeteneğini geliştirmiş oldu. Bu zaman zarfında vereme yakalandı, on yıl süreyle bu hastalığın etkisinde kaldı.
1936 Shostakovich'in gözden düştüğü bir zamandı. O yıl Pravda gazetesinde kendisine bir dizi suçlamalarda bulunuldu. Bunlardan en önemlisi Stalin emriyle hazırlanıldığı düşünülen Müzik yerine karmaşa başlıklı makaleydi. Bu makalede Mtysenkli Lady Macbeth ağır olarak eleştiriliyor ve müziği "Kaba ve ilkel" olarak tanımlanıyordu. Bu olaylar sonunda maaşının bir kısmı düşürüldü.
Büyük Terör yılları olan 1937'de mimlendi, birçok arkadaşı ve akrabası hapsedildi veya öldürüldü. Bu dönemde onun tek tesellisi oğlu Maxim'den 2 yıl sonra, 1936'da doğan kızı Galina oldu.
Bütün bu suçlamalara cevabını 1937 yılında yaptığı Beşinci Senfoni ile verdi. İlk eserleri arasında sayılan bu senfoni muhafazakar bir türdür.
Eserleri;
Operalar:
Burun (1930); Katerina Izmaylova (1963); (1932'deki Mtsenskli Lady Macbeth, yeni şekli). Baleler: Altın Çağ (The Age of Gold) (1930); The Bolt (1930); Parlak Nehir (Bright Stream) (1935).
Senfoniler:
No.1, Fa Minör (1925); No.2, Ekim, Si Majör (1927); No.3,1 Mayıs, Mi Bemol Majör (1929); No.4, Do Minör (1936); No.5, Re Minör (1937); No.6, Si Minör (1939); No.7 Leningard, Do Majör, (1941); No.8, Do Minör (1943); No.9, Mi Bemol Majör (1945); No.10, Mi Minör (1953); No.11, 1905 Yılı, Sol Minör (1957); No.12, 1917 Yılı, Re Minör (1961); No. 13 Babi-Yar, Si Bemol Minör (1962); No.14 (1969); No. 15, La Majör (1971); Ekim (1967).
Konçertolar:
Piyano: No.1, Do Minör (1933); No.2, Fa Majör (1957); Keman: No.1, La Minör (1948); No.2, Do Diyez Minör (1967); Çello: No.1, Mi Bemol Majör (1959); No.2 (1966). Oda Müziği: 15 yaylı çalgılar kuvarteti; Piyanolu Kentet (1940); 2 piyanolu trio; yaylı çalgılar sekizlisi için 2 parça; keman-piyano, viyola-piyano sonatları.
Sonatlar:
No.1 (1926); No.2 (1942); 24 Prelüd (1933); 24 Prelüd ve Füg (1951)
Şostakoviç on beş senfoni bestelemiştir. Bestecinin, ezgisel ve enstrümantal zenginliği ile geniş mimari çatkısı bakımından Berlioz' un ya da Mahler' in büyük bestelerini anımsatan senfonileri dışında, çok sayıda film müziği (Berlin Düşüyor), vb. vardır. Aforizmalar, Baleler (Altın Çağ, Duru Irmak), Senfonik şiirler (Ekim Senfonisi, Bir Mayıs, ), Operalar Gogol' dan esinlenerek Burun, Mtsensk' in LadyMacbeth' i besteledi. Piyano parçaları 24 prelüd ve füg ve oda müziği parçaları (15 yaylılar dörtlüsü) dışında lirizmi ve dramatik gücü büyük orkestra bestelerinde iyice belirginleşmiştir: 5. Senfoni, Leningrad Senfonisi olarak adlandırılan 7. Senfoni, 8. ve 9. Senfoniler, Ormanların Şarkısı' dır.