Beçin, Menteşeoğulları Beyliği'nin idari başkentidir.Muğla Milas ilçesi, Milas-Ören yolu üzerinde, ilçe merkezine yaklaşık 5 km uzaklıkta Mutluca (Beçin) Köyü’ nde bulunan bu kale Bizans döneminde yapılmıştır. Menteşeoğulları Beyliği tarafından beyliğin idari ve askeri merkezi haline getirilmiş kale ile ünlüdür. Kale Menteşe oğulları döneminde onarım görmüştür. Menteşe oğulları Beyliği, hükümet merkezini savunması kolay olduğu için Beçin' e taşımıştır. Kaledeki asıl yerleşim 200 metre yukarıdaki iç kale bölümündedir. Menteşeoğulları beyleri savunması kolay olduğu için Beçin’i merkez edinmişlerdir.
Anadolu Selçuklu Devleti, Kösedağ yenilgisi (1243) sonrasında, uç beyleri üzerindeki otoritesini kaybedince, çoğu Batı Anadolu’da olmak üzere 10’u aşkın beylik bağımsızlığını ilan etti. XIII. Yüzyılın ikinci yarısına kadar Anadolu Selçuklu Devleti’nin kontrolu dışında kalmış olan Anadolu’nun batı sahilleri, Aydınoğlu ve Menteşe Beyliklerinin hakimiyetine girdi. 1260’lı yılların başlarında, Güneybatı Anadolu’daki Karia Bölgesi’ni ele geçiren Emir Menteşe, kısa süre içinde, bazı Ege adaları ile Aydın ve Sultanhisar (Nysa) kentlerini hakimiyeti altına aldı. 1291 yılında vefat eden Menteşe Bey zamanında, Fethiye, Köyceğiz, Marmaris gibi Batı Akdeniz limanları da Menteşe Beyliği topraklarına katıldı.
Menteşe Bey’ in ölümünden sonra yerine geçen oğlu Mesud Bey zamanında, güneybatı Anadolu sahilleri tamamen fethedilmiş, hatta bu hakimiyet 10 yıl için de olsa, Rodos adasına kadar uzanmıştır. Mesud Bey ve ölümünden sonra (1319) yerine geçen oğlu Orhan Bey zamanında, Beyliğin merkezi Milas kentidir. Menteşe Beyliği bu dönemde, Aydınoğulları, Germiyanoğulları, Hamitdoğulları ve Teke Beyliklerine komşu olmuştur.
1337 yılında tahta geçen İbrahim Bey döneminde beyliğin sınırları, Acıpayam Tavas ve Finike’ye kadar genişlemiştir. İbrahim Bey’in ölümünden sonra (1358) Menteşe Beyliği ikiye bölünmüş, Balat merkezli kuzey kesimi Mehmet Bey’in, Beçin merkezli güney kesimi de Ahmed Gazi’nin yönetiminde kalmıştır. Mehmet Bey ve oğulları Balat, Çine, Turgut ve Muğla yöresini yönetirken Ahmed Gazi de Beçin, Milas, Bozöyük, Eskihisar, Fethiye, Köyceğiz, Datça ve Bodrum yöresini yönetmiştir. Beyliğin her iki kolu da, 1390-91 yıllarında Osmanlı egemenliği altına girmiştir.
Ankara Savaşı’ndan (1402) sonra Beyliğini geri alan İlyas Bey, bir süre Balat’ta daha sonra da Beçin’de saltanatını sürdürmüş ve 1421 yılında Beçin’de vefat etmiştir. 1420 tarihinde, İlyas Bey’in oğulları Leys ve Ahmed Beyler beyliklerini sürdürmek istemişlerse de başaramamışlardır. Beylik, 1426 tarihinde, kesin olarak Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Beçin, Menteşe Beyliği son bulduktan sonra çok hızlı bir şekilde gerilemiş ve XVI. yüzyıl içinde, kentin nüfusu 700-800’e kadar düşmüştür. XVII. yüzyıl başında, Celali İsyanları döneminde ise, kent sakinleri tamamıyla iç kaleye çekilmişlerdir. 1950’li yıllarda, kale içinde oturan son aileler de Beçin’ i terk etmiş ve 500m. kadar kuzeydeki yeni yerleşim yerine göçmüşlerdir.
Menteşe Bey’ in ölümünden sonra yerine geçen oğlu Mesud Bey zamanında, güneybatı Anadolu sahilleri tamamen fethedilmiş, hatta bu hakimiyet 10 yıl için de olsa, Rodos adasına kadar uzanmıştır. Mesud Bey ve ölümünden sonra (1319) yerine geçen oğlu Orhan Bey zamanında, Beyliğin merkezi Milas kentidir. Menteşe Beyliği bu dönemde, Aydınoğulları, Germiyanoğulları, Hamitdoğulları ve Teke Beyliklerine komşu olmuştur.
1337 yılında tahta geçen İbrahim Bey döneminde beyliğin sınırları, Acıpayam Tavas ve Finike’ye kadar genişlemiştir. İbrahim Bey’in ölümünden sonra (1358) Menteşe Beyliği ikiye bölünmüş, Balat merkezli kuzey kesimi Mehmet Bey’in, Beçin merkezli güney kesimi de Ahmed Gazi’nin yönetiminde kalmıştır. Mehmet Bey ve oğulları Balat, Çine, Turgut ve Muğla yöresini yönetirken Ahmed Gazi de Beçin, Milas, Bozöyük, Eskihisar, Fethiye, Köyceğiz, Datça ve Bodrum yöresini yönetmiştir. Beyliğin her iki kolu da, 1390-91 yıllarında Osmanlı egemenliği altına girmiştir.
Ankara Savaşı’ndan (1402) sonra Beyliğini geri alan İlyas Bey, bir süre Balat’ta daha sonra da Beçin’de saltanatını sürdürmüş ve 1421 yılında Beçin’de vefat etmiştir. 1420 tarihinde, İlyas Bey’in oğulları Leys ve Ahmed Beyler beyliklerini sürdürmek istemişlerse de başaramamışlardır. Beylik, 1426 tarihinde, kesin olarak Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Beçin, Menteşe Beyliği son bulduktan sonra çok hızlı bir şekilde gerilemiş ve XVI. yüzyıl içinde, kentin nüfusu 700-800’e kadar düşmüştür. XVII. yüzyıl başında, Celali İsyanları döneminde ise, kent sakinleri tamamıyla iç kaleye çekilmişlerdir. 1950’li yıllarda, kale içinde oturan son aileler de Beçin’ i terk etmiş ve 500m. kadar kuzeydeki yeni yerleşim yerine göçmüşlerdir.
Bir Bizans şapeli, Menteşe oğulları döneminden Kara paşa medresesi, türbe, Ahmet Gazi Medresesi, Orhan Bey Camii, hamam, Bey hamamı, Kızılhan, Yelli Camii ve medresesi günümüze ulaşan yapılar arasındadır.
